Γλουταθειόνη & Ασταξανθίνη

ΓΛΟΥΤΑΘΕΙΟΝΗ

Η γλουταθειόνη είναι το κύριο αντιοξειδωτικό του οργανισμού. Υπάρχει σε κάθε ένα από τα κύτταρά το σώματος μας! Πρωταρχικό καθήκον αυτού του σούπερ-αντιοξειδωτικού είναι να βοηθήσει τον οργανισμό μας να προστατευθεί από τις ελεύθερες ρίζες, τα απόβλητα και δυνητικά όλες τις επιβλαβείς ουσίες, ενώ μπορεί να ανανεώνει και να διατηρεί όλα τα άλλα αντιοξειδωτικά του σώματος.

Η γλουταθειόνη είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στο οπλοστάσιό του ανθρώπινου σώματος για την αποτοξίνωση του οργανισμού και είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του ήπατος. Με την πάροδο της ηλικίας, η ικανότητα του σώματος να παράγει γλουταθειόνη μειώνεται. Επιπρόσθετα, πολλές ουσίες όπως το αλκοόλ, τα φάρμακα, αλλά και διάφορες ενώσεις μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα της γλουταθειόνης στον οργανισμό.
Μια από τις κύριες διαδρομές στην φάση II της αποτοξίνωσης, είναι η σύζευξη με γλουταθειόνη (τριπεπτίδιο που αποτελείται από τρία αμινοξέα – κυστεΐνη, γλουταμινικό οξύ, και γλυκίνη). Ουσιαστικά, η σύζευξη γλουταθειόνης βοηθά να αποτοξινώσει και να εξαλείψει δηλητήρια και τοξίνες που βρίσκονται στο ήπαρ, τους πνεύμονες, στα έντερα και στα νεφρά. Παράλληλα, η σύζευξη γλουταθειόνης με τοξίνες, βοηθά στην αποτοξίνωση και στην εξάλειψη λιποδιαλυτών τοξινών, αλλά και βαρέων μετάλλων. Αποτοξινώνει ακόμη και άλλες περιβαλλοντικές τοξίνες όπως πολλούς διαλύτες, ζιζανιοκτόνα, μυκητοκτόνα, πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες και υπεροξείδια λιπιδίων. Η μειωμένη ικανότητα σύζευξης γλουταθειόνης, μπορεί να αυξήσει το τοξικό φορτίο και το οξειδωτικό στρες.

Η γλουταθειόνη παρέχει προστασία έναντι του οξειδωτικού στρες (ιδίως με τη μείωση του υπεροξειδίου του υδρογόνου και από την αναγέννηση οξειδωμένης βιταμίνες C και Ε). Η εξάλειψη αυτών των λιποδιαλυτών ενώσεων εξαρτάται από τα επαρκή επίπεδα γλουταθειόνης. Η οποία με τη σειρά της, προστατεύει το συκώτι από τις βλαβερές συνέπειες των τοξικών ενώσεων και προωθεί την εξουδετέρωση τους. Η έκθεση σε υψηλά επίπεδα τοξινών, εξαντλεί την γλουταθειόνη γρηγορότερα από ότι μπορεί να παραχθεί ή να απορροφήσει ο οργανισμός από τη διατροφή.

Νοσηρές καταστάσεις, που οφείλονται σε ανεπάρκεια γλουταθειόνης, δεν είναι ασυνήθιστες. Μια ανεπάρκεια μπορεί να προκληθεί είτε από νόσους που αυξάνουν την ανάγκη για γλουταθειόνη, είτε από ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για τη σύνθεση, αλλά και από ασθένειες που αναστέλλουν το σχηματισμό της.
Το κάπνισμα αυξάνει το ποσοστό χρησιμοποίησης της γλουταθειόνης, τόσο στην αποτοξίνωση της νικοτίνης όσο και στην εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών που παράγονται από τις τοξίνες του καπνού. Η γλουταθειόνη αποτελεί ειδική περίπτωση, αφού παράγεται επίσης στον ίδιο τον οργανισμό μας. Για την παραγωγή της απαιτούνται κυρίως τρία αμιν
οξέα (δομικά συστατικά των πρωτεϊνών): η γλουταμίνη, η γλυκίνη και η κυστεΐνη.
Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε θειούχες ενώσεις. Το θείο είναι ένα μέταλλο που απαντάται τόσο σε φυτικές όσο και σε ζωικές τροφές. Είναι απαραίτητο για τη δημιουργία και τη λειτουργία διαφόρων πρωτεϊνών και ενζύμων, αλλά και για τη σύνθεση της γλουταθειόνης.
Δύο αμινοξέα που βρίσκονται στις τροφές, η μεθειονίνη και η κυστεΐνη, περιέχουν θείο. Τα αμινοξέα αυτά τα λαμβάνουμε από πρωτεϊνούχες τροφές, όπως το μοσχάρι, το ψάρι και τα πουλερικά. Φυτικές πηγές θείου είναι τα σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών και το κουνουπίδι.

Τα επίπεδα γλουταθειόνης στον οργανισμό ενισχύουν επίσης τα φυτά της οικογένειας Allium, δηλαδή το σκόρδο, το κρεμμύδι και το εσαλότ, καθώς περιέχουν θειούχες ενώσεις. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε θειούχες ενώσεις μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του οξειδωτικού στρες μέσω της αυξημένης παραγωγής γλουταθειόνης.

Βιταμίνη C και γλουταθειόνη

Η βιταμίνη C είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη που βρίσκεται σε ποικιλία τροφών, ιδίως στα φρούτα και τα λαχανικά. Τα εσπεριδοειδή, οι φράουλες, η παπάγια,το ακτινίδιο και οι γλυκές πιπεριές είναι μερικές καλές πηγές βιταμίνης C. Η βιταμίνη C εμπλέκεται σε ποικίλες διεργασίες στο σώμα. Κυρίως όμως λειτουργεί σαν αντιοξειδωτικό για να προστατεύσει τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες και παράλληλα συμβάλλει στη διατήρηση των αποθεμάτων αντιοξειδωτικών ουσιών, όπως η γλουταθειόνη. Σύμφωνα με μελέτη στην επιθεώρηση American Journal of Clinical Nutrition (AJCN), η βιταμίνη C «επιτίθεται» στις ελεύθερες ρίζες κι έτσι αποτρέπει την καταστροφή της γλουταθειόνης από αυτές, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να επαναφέρει την οξειδωμένη γλουταθειόνη στην πρότερη, ενεργή μορφή της.

Αυξάνοντας το σελήνιο αυξάνουμε τη γλουταθειόνη

Το σελήνιο αποτελεί «συμπαράγοντα» της γλουταθειόνης, δηλαδή είναι αναγκαίο για να δράσει η αντιοξειδωτική ουσία. Τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε σελήνιο είναι το μοσχάρι, το κοτόπουλο, το ψάρι, το τυρί κότατζ, το καστανό ρύζι και τα καρύδια Βραζιλίας. Αυξάνοντας την πρόσληψη σεληνίου μέσω της διατροφής σας, θα καταφέρετε να διατηρήσετε ή και να αυξήσετε τα επίπεδα της γλουταθειόνης. Ο κουρκουμάς αυξάνει τα επίπεδα της γλουταθειόνης. Ο κουρκουμάς (ή κιτρινόριζα) είναι ένα χρυσαφένιο μπαχαρικό που χρησιμοποιείται στο μείγμα κάρι. Τα οφέλη του και οι φαρμακευτικές του ιδιότητες αποδίδονται στην ενεργή του ουσία, την κουρκουμίνη. Αρκετές μελέτες στο εργαστήριο αλλά και σε πειραματόζωα έχουν δείξει ότι ο κουρκουμάς και το εκχύλισμά του έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν τα επίπεδα της γλουταθειόνης. Στο εκχύλισμα του κουρκουμά η συγκέντρωση κουρκουμίνης είναι πολύ μεγαλύτερη απ? ό,τι στο ίδιο το μπαχαρικό, επομένως η αποτελεσματικότητα της πολύτιμης ουσίας είναι πολύ μεγαλύτερη.

Καταναλώστε τροφές που περιέχουν γλουταθειόνη

Μπορεί η γλουταθειόνη να παράγεται στο ανθρώπινο σώμα, όμως είναι δυνατό να τη λάβετε και μέσω της διατροφής σας. Το σπανάκι, το αβοκάντο, τα σπαράγγια και οι μπάμιες είναι μερικές από τις καλύτερες πηγές γλουταθειόνης. Αν και ο ρυθμός απορρόφησης της γλουταθειόνης που λαμβάνουμε από τις τροφές είναι αρκετά χαμηλός, οι τροφές που είναι πλούσιες σε γλουταθειόνη συμβάλλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση του οξειδωτικού στρες. Μερικά επιπλέον μέτρα που μπορείτε να λάβετε για να διατηρήσετε ή να αυξήσετε τα επίπεδα της γλουταθειόνης στον οργανισμό σας είναι η συστηματική γυμναστική, ο καλός ύπνος και η αποφυγή του αλκοόλ.

ΑΣΤΑΞΑΝΘΙΝΗ

Η ασταξανθίνη ανήκει στην οικογένεια των καροτενοειδών, που αποτελούν προδρόμους της βιταμίνης Α, και διακρίνεται για τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες. Η ασταξανθίνη παράγεται από πολλούς τύπους φυκιών και πλαγκτόν, κατά κύριο λόγο από το πράσινο φύκι Haematococcus pluvialis. Είναι η κόκκινη χρωστική ουσία που χαρίζει το ροζέ χρώμα στη σάρκα αρκετών ψαριών που είναι πλούσια σε λιπαρά οξέα Ωμέγα-3, όπως ο σολομός, ο τόνος, οι γαρίδες, η πέστροφα και το κριλ. Είναι ένα από τα ελάχιστα καροτενοειδή που καταφέρνει να ξεπερνά τόσο τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, όσο και τον αιματοαμφιβληστροειδικό φραγμό, ασκώντας αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση πάνω σε όλα τα όργανα και τους ιστούς του οργανισμού ενάντια στις ελεύθερες ρίζες.
Αντιοξειδωτικές ιδιότητες στο μάξιμουμ

Το μόριο της ασταξανθίνης μοιάζει πολύ με αυτό της Β-καροτίνης, με ορισμένες διαφορές στις βιολογικές και χημικές ιδιότητές του. Διάφορες έρευνες έχουν συγκρίνει τις αντιοξειδωτικές ιδιότητες της ασταξανθίνης με αυτές άλλων καροτενοειδών. Έχει διαπιστωθεί ότι η ασταξανθίνη είναι ο πιο ισχυρός εξολοθρευτής του μονήρους οξυγόνου (ελεύθερη ρίζα υπεύθυνη για τις βλαβερές επιπτώσεις των υπεριωδών ακτινών UVA), εξουδετερώνοντάς το δύο φορές πιο αποτελεσματικά από τη Β-καροτίνη και σχεδόν 80 φορές πιο αποτελεσματικά από τη βιταμίνη Ε. Επίσης, αποδείχτηκε 50 φορές πιο ισχυρή στην πρόληψη της υπεροξείδωσης των λιπαρών οξέων σε σχέση με τη Β-καροτίνη.

Ξεμπλοκάρει το μεταβολισμό

Η ασταξανθίνη δεν διατηρεί μονάχα νεαρά τα κύτταρα του οργανισμού προστατεύοντας τους ιστούς από τις ελεύθερες ρίζες και τους φλεγμονώδεις παράγοντες. Η ευεργετική δράση της επηρεάζει ακόμα και τη διπλή μιτοχονδριακή μεμβράνη των κυττάρων, βελτιώνοντας τις λειτουργίες τους και αυξάνοντας την ικανότητα των κυττάρων να παράγουν ενέργεια. Με τον τρόπο αυτόν, βελτιώνεται ο μεταβολισμός των λιπιδίων και καίγεται ευκολότερα το περίσσιο λίπος. Μάλιστα, έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση “Bioscience, Biotechnology and Biochemistry” και διήρκησε περίπου δύο μήνες, έδειξε ότι η χορήγηση ασταξανθίνης σε παχύσαρκα άτομα που ακολουθούσαν πρόγραμμα αδυνατίσματος, συνέβαλε στην περαιτέρω μείωση του βάρους (15% επιπλέον), του λιπώδους ιστού (34% επιπλέον), των ηπατικών τριγλυκεριδίων (58% επιπλέον), των πλασματικών τριγλυκεριδίων και της ολικής χοληστερόλης.

Το αντιοξειδωτικό του καλοκαιριού

Οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες της ασταξανθίνης την καθιστούν πολύτιμο σύμμαχο για τους καλοκαιρινούς μήνες. Έχει εξαιρετική προστατευτική δράση απέναντι στις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου. Επομένως, η λήψη της πριν την καλοκαιρινή περίοδο, μπορεί να προετοιμάσει αποτελεσματικά το δέρμα εκ των έσω, ώστε να αντιμετωπίσει το οξειδωτικό στρες από την έκθεση στον ήλιο. Έχει αποδειχτεί ότι η ασταξανθίνη προλαμβάνει την εκδήλωση φωτοευαισθησίας, μειώνει τον κίνδυνο εγκαυμάτων και προστατεύει το δέρμα ιδιαίτερα απέναντι στις ακτίνες UVA, που αποτελούν μία από τις κύριες αιτίες γήρανσης και δερματικών παθήσεων.

Οχυρώνει την υγεία των ματιών

Είναι γνωστό ότι τα μάτια αποτελούν το πιο εκτεθειμένο όργανο στον αέρα και την υπεριώδη ακτινοβολία, όπως επίσης είναι γνωστό ότι τα καροτενοειδή προστατεύουν τον αμφιβληστροειδή των ματιών από τις οξειδωτικές βλάβες. Η ασταξανθίνη συγκεκριμένα περιορίζει τη φθορά του αμφιβληστροειδούς, προστατεύοντας τους φωτοϋποδοχείς από τον εκφυλισμό και την επίθεση των υπεριωδών ακτινών. Φαίνεται επίσης ότι μπορεί να έχει έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και τη θεραπεία των νευρικών βλαβών που σχετίζονται με την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και τον καταρράκτη.

Ισχυροποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα
Ευεργετική αποδεικνύεται η δράση της ασταξανθίνης και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς σε έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι χάρη στις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες μειώνει τις φλεγμονές και τα οιδήματα. Ιδιαίτερα αποτελεσματική είναι σε γαστρικό επίπεδο, καθώς καταπολεμάει τα συμπτώματα της ελκώδης νόσου που οφείλεται στο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, προλαμβάνει το έλκος καθώς και τα συμπτώματα της γαστρικής φλεγμονής. Σε εργαστηριακές έρευνες, διαπιστώθηκε επίσης ότι η ασταξανθίνη διεγείρει την παραγωγή ανοσοσφαιρινών και αντισωμάτων, καθιστώντας πιο αποτελεσματική την ανταπόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος στους επιθετικούς παράγοντες.
Προστατεύει από τον καρκίνο

Αρκετές έρευνες έχουν καταγράψει και τις αντικαρκινικές ιδιότητες της ασταξανθίνης. Ιδιαίτερα προστατευτική έχει αποδειχτεί απέναντι στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης και της στοματικής κοιλότητας.

Ρίχνει τη χοληστερίνη, σώζει την καρδιά

Στον ανθρώπινο οργανισμό, η ασταξανθίνη μεταφέρεται μέσω της «καλής» χοληστερίνης HDL και της «κακής» χοληστερίνης LDL και έχει διαπιστωθεί ότι η λήψη της επηρεάζει αυτούς τους δύο δείκτες, ευνοώντας την αύξηση της HDL και προλαμβάνοντας την ίδια στιγμή την οξείδωση της LDL. Επιπλέον, μειώνει τις φλεγμονές που σχετίζονται με την ανάπτυξη στεφανιαίων παθήσεων και την αθηροσκλήρωση, λειτουργώντας ως ασπίδα για την υγεία της καρδιάς.

Ενισχύει τις αθλητικές επιδόσεις

Η λήψη ασταξανθίνης είναι σημαντική και για όσους γυμνάζονται, καθώς βελτιώνει τις αθλητικές επιδόσεις και ευνοεί την ανάκτηση των σωματικών δυνάμεων μετά την άσκηση. Επιπλέον, προσφέρει καλύτερη αντοχή, μειώνει τα επίπεδα γαλακτικού οξέως και επιταχύνει την καύση του λίπους.

Άλλα οφέλη της ασταξανθίνης
Υπογονιμότητα.
Παλινδρόμηση.

Έχει όντως διαπιστωθεί ερευνητικά πως μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες δύναται να παίξει ουσιαστικό έως και καταλυτικό ρόλο στην πρόληψη ενάντια σε χρόνιες παθήσεις που ταλανίζουν την παγκόσμια κοινωνία του 21ου αιώνα, όπως ο καρκίνος, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο διαβήτης, εξάλλου και υπάρχει η διατροφική σύσταση για 5 μερίδες/τεμάχια φρούτων και λαχανικών ημερησίως (όπου 1 μερίδα/τεμάχιο μπορεί να αντιστοιχεί π.χ.σε ένα φρούτο μεσαίου μεγέθους ή σε ένα φλιτζάνι σαλάτα).

Γιατί λοιπόν να μην επωφεληθούμε από τούτα τα πολύτιμα και ανεξάντλητα οφέλη των αντιοξειδωτικών ουσιών καταρχήν εκ των έσω, εμπλουτίζοντας δηλαδή τη διατροφή μας με άφθονα φρούτα και λαχανικά;